Fiscaal Vriendelijk Sparen
Volledig overzicht pensioenopbouw België
Actuele bedragen 2025Slim sparen voor uw pensioen
België biedt verschillende fiscaal voordelige formules om een aanvullend pensioen op te bouwen. Dit overzicht vergelijkt de belangrijkste opties: van het klassieke pensioensparen tot gespecialiseerde formules voor zelfstandigen en bedrijfsleiders. Zo kunt u een weloverwogen keuze maken die past bij uw situatie.
| Kenmerk | Pensioensparen 30% voordeel |
Pensioensparen 25% voordeel |
VAPZ gewoon/sociaal |
Lange Termijn Sparen |
POZ zonder vennootschap |
IPT met vennootschap |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Doelgroep | ||||||
| Voor wie? | Iedereen < 65 jaar | Iedereen < 65 jaar | Zelfstandigen hoofd- of bijberoep |
Iedereen < 65 jaar | Zelfstandigen zonder vennootschap |
Bedrijfsleiders met vennootschap + bezoldiging |
| Contract vóór 60 jaar? | Ja | Ja | Nee | Ja (vóór 65) | Nee | Nee |
| Bijdragen | ||||||
| Maximum 2025 | € 1.050 | € 1.350 | € 4.000,44 sociaal: € 4.602,71 |
€ 2.450 | 80%-regel | 80%-regel |
| Berekening maximum | Vast bedrag | Vast bedrag | 8,17% van geherwaardeerd netto belastbaar inkomen sociaal: 9,4% |
15% × €2.100 + 6% × (inkomen − €2.100) | Gemiddeld referentie-inkomen laatste 3 jaar | Laatste bruto-jaarbezoldiging |
| Instapkosten / taks | 0% | 0% | 0% | 2% | 4,4% | 4,4% |
| Fiscaal voordeel | ||||||
| Type vermindering | Belastingvermindering 30% |
Belastingvermindering 25% |
Aftrek sociale bijdrage marginaal tarief tot 50% |
Belastingvermindering 30% |
Belastingvermindering 30% |
Aftrekbaar als beroepskost vennootschapsbelasting |
| Effectief voordeel | ≈ 32% incl. gemeentebelasting |
≈ 27% incl. gemeentebelasting |
Tot 64% belasting + sociale bijdragen |
≈ 32% incl. gemeentebelasting |
≈ 27% na aftrek 4,4% taks |
20% of 25% VenB-tarief |
| Backservice mogelijk? | Nee | Nee | Nee | Nee | Ja vanaf 01/01/2018 |
Ja |
| Uitkering | ||||||
| RIZIV-bijdrage | 3,55% | 3,55% | 3,55% | Nee | 3,55% | 3,55% |
| Solidariteitsbijdrage | 0 – 2% | 0 – 2% | 0 – 2% | Nee | 0 – 2% | 0 – 2% |
| Eindbelasting | 8% anticipatief of 10%/33% |
8% anticipatief of 10%/33% |
Fictieve rente max 18%, 10-13 jaar |
10% | 10% of 33% bij vroege opname |
10% of 16,5% bij vroege opname |
| Flexibiliteit | ||||||
| Doorsparen na 60? | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja | Ja |
| Afkoopbaar? | Ja ongunstig: 33% |
Ja ongunstig: 33% |
Nee | Ja ongunstig: 33% |
Nee | Nee |
| Voorschot vastgoed? | Nee | Nee | Ja | Nee | Ja | Ja |
Belangrijke opmerkingen
- 80%-regel: totaal pensioen (wettelijk + aanvullend) ≤ 80% van laatste bruto jaarbezoldiging
- VAPZ eerst: maximaal benutten vóór POZ/IPT wegens hoogste fiscaal voordeel
- Fiscale val: pensioensparen €1.350 alleen voordelig vanaf storting > €1.260
- IPT vereiste: regelmatige maandelijkse bezoldiging als bedrijfsleider
- POZ backservice: inhaalstortingen mogelijk vanaf 01/01/2018
Bronnen
- FOD Financiën – Pensioensparen (fin.belgium.be)
- Xerius, Securex, P&V – VAPZ/POZ/IPT documentatie 2025
- Practicali – Maximale VAPZ-premies IJ 2025
- Wikifin.be – Langetermijnsparen 2025
- Wet Aanvullende Pensioenen (WAP)
Disclaimer – Gebruik AI-ondersteuning
Dit overzicht werd opgesteld met ondersteuning van AI-technologie (Claude Opus 4.5). De juridische inhoud is geverifieerd tegen officiële Belgische fiscale bronnen.
AI werd ingezet voor structuur, opmaak en formulering – niet voor juridische interpretatie. Dit overzicht is informatief en vervangt geen persoonlijk advies.
Een zelfstandige krijgt minder wettelijk pensioen dan een werknemer of ambtenaar. Daarom is het essentieel om zelf een aanvullend pensioen op te bouwen.
Dat kan met verschillende formules waarvan de populairste zich bevinden in de tweede pensioenpijler : VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen), IPT (Individuele Pensioentoezegging) en POZ (Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen).
1. Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ)
- **Instaptaksen**: Er zijn geen instaptaksen voor VAPZ.
- **Fiscale voordelen**: De bijdragen zijn volledig aftrekbaar van je beroepsinkomsten, wat leidt tot een aanzienlijke verlaging van je belastbaar inkomen en je sociale bijdragen.
- **Eindtaxatie**: Bij pensionering wordt het opgebouwde kapitaal belast aan een gunsttarief van 10% (in plaats van de progressieve tarieven van de personenbelasting).
- **RIZIV-bijdrage**: Er wordt een RIZIV-bijdrage van 3,55% en een solidariteitsbijdrage (variërend van 0% tot 2%) afgehouden van het uitgekeerde kapitaal.
2. Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ)
- **Instaptaksen**: Er is een instaptaks van 4,4% op de gestorte premies.
- **Fiscale voordelen**: De bijdragen zijn fiscaal aftrekbaar, zij het minder voordelig dan bij VAPZ. Dit betekent dat je belastbaar inkomen vermindert en je dus minder belastingen betaalt.
- **Eindtaxatie**: Bij pensionering wordt het opgebouwde kapitaal belast aan een tarief van 10% (net zoals bij VAPZ).
- **RIZIV-bijdrage**: Er wordt ook een RIZIV-bijdrage van 3,55% en een solidariteitsbijdrage (variërend van 0% tot 2%) afgehouden van het uitgekeerde kapitaal.
3. Pensioensparen
- **Instaptaksen**: Er is een instaptaks van 2% op de gestorte premies.
- **Fiscale voordelen**: Je krijgt een belastingvermindering van 30% op de gestorte bedragen, met een maximum van 990 euro per jaar (of 25% op een maximum van 1.270 euro per jaar).
- **Eindtaxatie**: Op de leeftijd van 60 jaar wordt een anticipatieve heffing van 8% toegepast op het opgebouwde kapitaal. Als je daarna nog stortingen doet, zijn deze vrij van belastingen, maar ze leveren wel nog steeds een belastingvoordeel op.
- **RIZIV-bijdrage**: Er zijn geen RIZIV-bijdragen van toepassing bij pensioensparen.
4. Langetermijnsparen
- **Instaptaksen**: Er is een instaptaks van 2% op de gestorte premies.
- **Fiscale voordelen**: Je krijgt een belastingvermindering van 30% op de gestorte bedragen, afhankelijk van je netto belastbaar inkomen en met een maximum dat jaarlijks wordt aangepast.
- **Eindtaxatie**: Op de leeftijd van 60 jaar wordt een anticipatieve heffing van 10% toegepast op het opgebouwde kapitaal. Net als bij pensioensparen, zijn stortingen na je 60e vrij van belastingen, maar ze leveren nog steeds een belastingvoordeel op.
- **RIZIV-bijdrage**: Er zijn geen RIZIV-bijdragen van toepassing bij langetermijnsparen.
Samenvatting van de volgorde met belastingaspecten, met invloed op je personenbelastingen
1. **VAPZ**
- **Geen instaptaksen**
- **Volledige fiscale aftrekbaarheid**
- **10% eindtaxatie**
- **3,55% RIZIV-bijdrage en solidariteitsbijdrage**
2. **POZ**
- **4,4% instaptaks**
- **Fiscale aftrekbaarheid**
- **10% eindtaxatie**
- **3,55% RIZIV-bijdrage en solidariteitsbijdrage**
3. **Pensioensparen**
- **2% instaptaks**
- **Belastingvermindering van 30% of 25%**
- **8% eindtaxatie op 60-jarige leeftijd**
- **Geen RIZIV-bijdrage**
4. **Langetermijnsparen**
- **2% instaptaks**
- **Belastingvermindering van 30%**
- **10% eindtaxatie op 60-jarige leeftijd**
- **Geen RIZIV-bijdrage**
Deze volgorde zorgt ervoor dat je optimaal gebruik maakt van de beschikbare fiscale voordelen, terwijl je rekening houdt met instaptaksen en eindtaxatie. Dit biedt een gebalanceerde aanpak voor het opbouwen van pensioenvermogen als zelfstandige.